ΤΑ ΔΥΟ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΠΑΡ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ, Henekey’s και Finch’s, 1966 και 1967.

Ο Σίμος Τσαπνίδης, με νεαρούς μπήτνικς, έξω από το ιστορικό Henekey’s μπαρ, στο Λονδίνο, Μάιος 1966.  Στο ημερολόγιό του σημειώνει πως η μία από τις κοπέλες, είναι ελληνίδα και ονομάζεται Μαρία. Τα δύο αγόρια, τα αναφέρει απλώς σαν «άγγλους φίλους» και τις άλλες κοπέλες, «γαλλίδες, φίλες της Μαρίας». Δεν γνωρίζουμε ποια από τα κορίτσια, είναι η ελληνίδα Μαρία. Ο Σίμος, συμπληρώνει μόνο, γι αυτήν, ότι είναι 19 χρόνων, και «περιηγήτρια», έναν όρο που χρησιμοποιεί για να χαρακτηρίσει κάποιον ως υπαρξιστή ή μπήτνικ.  

Credits- Όλες οι φωτογραφίες Σίμος Τσαπνίδης, 1966/1967 © Μ.Νταλούκας

Φωτο : Στο παζάρι του Portobello 

Κατά την διάρκεια  του Swinging London, δύο ήταν τα σημαντικότερα μπαρ στο Λονδίνο, τα Henekey’s και Finch’s. Βρίσκονταν σε μικρή μεταξύ τους απόσταση, και τα δύο στον περίφημο δρόμο Portobello, επί του οποίου και διεξαγόταν εμπόριο,ανάλογο, του ελληνικού  Γιουσουρούμ. 
Η περιοχή, προσήλκυε  τη ροκ νεολαία, και πολλούς «αναζητητές» ή «παράξενους», διάφορων τάσεων : μπητνίκους, υπαρξιστές, mods, ποιητές, συγγραφείς, ζωγράφους, μουσικούς, ηθοποιούς και γενικά  καλλιτέχνες. 

Ο καθένας είχε κάποιο λόγο να βρεθεί εκεί. Άλλος, για να δει, να βρει έμπνευση, άλλος για να αγοράσει ένα παλαιό,  ή φθηνό έπιπλο, περίεργο αντικείμενο ή και ρούχο, άλλος έφθανε φορτωμένος ως  αυτοσχέδιος έμπορος, άλλος για να παίξει κιθάρα και να βγάλει λίγα χρήματα, άλλος δια να ζητήσει βοήθεια από τον εκεί εδρεύοντα «Στρατό Σωτηρίας». Άλλος για καμάκι, και άλλος για  joint, speed,  ή άλλη  «ουσία». Δεν είχαν όλοι την ίδια προέλευση ή νοητική κατεύθυνση, αλλά σχεδόν όλοι, κατέληγαν για ποτό, στα δύο περίφημα μπαρ, το Henekey’s και το Finch’s.

Το περίφημο Henekey’s (Φωτογραφία Σίμος Τσαπνίδης, 1966)
ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκας.

Το μπαρ Henekey’s βρισκόταν στη γωνία των οδών Portobello και Westbourne Grove, το ίδιο κτίριο δηλαδή, που σήμερα είναι το μπαρ The Earl of Lonsdale.

Για το Henekey’s, ο Σίμος γράφει στο ημερολόγιό του...

«Για πρώτη φορά πηγαίνω στο μπαρ Henekey’s. Ποτέ μου δεν είδα τέτοια υπαρξιστική ατμόσφαιρα...»

Σίμος Τσαπνίδης, 30 Απριλίου 1966

Για να το γράφει αυτό ο αρχηγός των ελλήνων υπαρξιστών, ο οποίος μέχρι τότε, είχε δει σχεδόν όλα τα Ευρωπαϊκά κέντρα της νεανικής κουλτούρας, σίγουρα κάτι σημαίνει. Στο μπαρ αυτό σύχναζε ο σπουδαίος ποπ καλλιτέχνης Peter Blake, ο οποίος έκανε και το εξώφυλλο του άλμπουμ Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band των Beatles. Λέγεται ακόμα, ότι εκεί σύχναζαν ο Hendrix, ο Donovan αλλά και άλλοι. λιγότερο διάσημοι καλλιτέχνες. 

  

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, που στη νουβέλα του Len Deighton , Funeral in Berlin (1964), αναφέρεται το μπαρ Henekey’s, όπου και περιγράφεται η Σαμάνθα να μπαίνει και να χαιρετά αμέσως «...μια δωδεκάδα ποιητές, ζωγράφους, ιμπρεσάριους, ένα μοντέλο και ένα φωτογράφο...».  

Στο Henekey's υπήρχε και μικρός εξωτερικός χώρος, σαν κήπος του μπαρ, όπου, μαζί με τους μπήτνικς και τους χίπις, έβλεπες και περίεργες νοικοκυρές με τα παιδιά τους. Το γεγονός , που ντοκουμεντάρεται στη φωτογραφία, δεν μπορεί να γίνει εύκολα κατανοητό, αν δεν μπούμε στη νοοτροπία της εποχής (Φωτογραφία Σίμος Τσαπνίδης, 1966. ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκα) 

Στην νουβέλα FUNERAL IN BERLIN, περιγράφεται ακόμα, ενθουσιασμένος θαμώνας του Henekey's μπαρ, να λέει «...θα σου πω τι αισθάνομαι όταν την καπνίζω...αισθάνομαι σαν Ηρακλής, Ιάσονας, Οδυσσέας, Γκάλαχαντ, Συρανό, Ντ Αρτανιάν και Ταρζάν...». Ίδια πληροφόρηση δίνει και ο Σίμος, στο ημερολόγιό του, γράφοντας «...αυτός ο τύπος εκεί, νομίζω καπνίζει μαύρο» και σε άλλο σημείο «αυτές οι κοπέλες μοιάζουν χασισεμπορίνες». Ο αμύητος στα drugs Σίμος, είδε και περιέγραψε το άλλωστε προφανές : Στο μπαρ Henekey’s, εκτός από την καλλιτεχνική ατμόσφαιρα, υπήρχε και ... ντουμάνι. Έτσι λοιπόν, μας κάνει τρομερή εντύπωση, βλέποντας σε μερικές από τις φωτογραφίες που τραβά ο Σίμος, νεαρές μαμάδες, να έχουν πάει με τα ανήλικα παιδιά τους, στον κήπο έστω ενός μπαρ, όπου, εντός (πολλές φορές και εκτός) κρυφά ή φανερά, έπαιζε και μαυράκι. 

Δεύτερο ήταν το μπαρ Finch’s, λίγα μέτρα μακριά από το Henekey’s. Ομοίου ύφους και ήθους. Στη θέση του σήμερα, υπάρχει το μπαρ The Duke Of Wellington, όνομα που το είχε και τότε, ως δεύτερο όμως, και με μικρότερα γράμματα από το Finch’s,  στην εξωτερική πινακίδα.

Στη φωτογραφία, βλέπουμε χίπις έξω από το μπαρ αυτό, το 1967, και μας κάνει εντύπωση το ύφασμα που φορά σαν κάπα η  κοπέλα, ύφασμα που σου δίνει την εντύπωση τραπεζομάντηλου κεντητού (Φωτογραφία Σίμος Τσαπνίδης, 1967. ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκας). 

Πολλοί χίπις, συνήθιζαν τότε να ρίχνουν πάνω τους διάφορα υφάσματα, εκτός από τις γνωστές μας γούνες. Σε φωτογραφία που τραβά ο Σίμος, έξω από το μπαρ Henekey’s, το 1966, φαίνεται χίπις που φορά, σαν κάπα την αγγλική σημαία.

Το Finch’s όπως και το Henekey’s, συγκέντρωνε, διάφορες τάσεις του ροκ, τόσο εκείνους που δεν είχαν σχέση με drugs, όσο κι εκείνους που αποτέλεσαν το Κίτρινο Σούρουπο της Αγγλίας. Γι αυτό και η αστυνομία, συχνά έκανε ξαφνικές «επισκέψεις» σε αυτά τα μπαρ. Μία τέτοια «επίσκεψη» απαθανατίζεται σε φωτογραφία που τραβά ο Σίμος, το 1967. Αστυνομικοί, έχουν μπουκάρει στο Finch’s, και κάνουν έλεγχα για ναρκωτικά στους νεαρούς πελάτες.   

Ζευγάρι στο Portobello (Φωτογραφία Σίμος Τσαπνίδης, 1967. ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκας)

Οι φωτογραφίες του Σίμου, που τραβά στα μπαρ Finch’s, Henekey’s, και στα πέριξ αυτών, είναι πολύ σημαντικές για την κατανόηση του τι συνέβαινε στην Αγγλία κατά την διάρκεια του Swinging London. Μαζί με εκείνες που έχει τραβήξει στην Carnaby Str. , στην Πλατεία Πικαντίλυ, στην Πλατεία Τραφάλγκαρ και αλλού, μας δίνουν μοναδικές εικόνες, ανεκτίμητες για την ιστορία του ροκ φαινομένου. Συνεπώς, ο Σίμος Τσαπνίδης, δεν ήταν ένας απλός «περιηγητής». Λειτούργησε και ως ένας εκπληκτικός καταγραφέας, αφήνοντάς μας ένα υλικό, πολύτιμο για την μελέτη της ευρωπαϊκής ιστορίας (ιδιαίτερα της νεανικής). Επί 20 σχεδόν χρόνια, με τη μηχανή του αποτύπωσε κοινωνικές συμπεριφορές, και ιστορικά γεγονότα που έγιναν στον Ευρωπαϊκό χώρο. Ο Τσαπνίδης υπήρξε ένας ευεργέτης της Ευρώπης, αφιερώνοντας την νιότη του στο έργο αυτό. Και περισσότερο, θα πρέπει να τον θαυμάζουμε, που αυτό που έκανε, το τόσο πολύτιμο για μας, το κατόρθωσε χωρίς πόρους, εξοικονομώντας τα ελάχιστα χρήματα, με δουλειές του ποδαριού, όποτε και όπου μπορούσε.